Overkwartier
Beeselse
Landschap
Ongeschreven
Geschiedenis
Bestuur
en
Organisatie
Bezit
Verpanding
en Overdracht
Toezicht
en
onderhoud
wegen |
Tussen Maas en Meerlenbroek
Fragment uit het
boek door Loe Giesen
Het
Beeselse Landschap.
Bij het bekijken van landkaarten en luchtopnamen (in dit geval uit 1975)
vallen de grote lijnen van ons landschap al snel op. Daar zijn allereerst
de natuurlijke grenzen. In het noorden de Schelkensbeek; in het oosten
het beboste hoogterras; in het zuiden de Swalm en in het westen de Maas.
Een gedeelte van deze natuurlijke grenzen is overgenomen in de gemeentegrenzen.
Andere grenzen zijn slechts ten dele geadopteerd en zijn aangevuld door
middel van denkbeeldige lijnen.
Het oostelijke gedeelte van de toch al smalle strook tussen Maas en
Prinsendijk wordt gevormd door het Meerlebroek, een gebied met een relatief
zeer jonge bewoningsgeschiedenis. De historie van Beesel speelt zich
dan ook vrijwel uitsluitend af tussen Maas en Meerlebroek.
Ook binnen dit gebied zijn reeds vanaf grote hoogte de grote lijnen
zichtbaar. Zo zien we de laagten van de oude Maasbeddingen die nu het
beekdal vormen van Teutebeek en Huil- of Tasbeek. Hier werden de middeleeuwse
omgrachte boerderijen Tgen Raede en Tgen Broeck en de 17e eeuwse schans
gebouwd. Ter hoogte van Reuver ligt de Oude Maas, die de enclave van
de Kesselse Weerd reeds vele eeuwen afscheidt van het Beeselse territorium
en zich voortzet in de vorm van de Tasbeek aan Kesselse zijde.
Zo'n tienduizend jaar geleden, tijdens de laatste ijstijd, werden aan
de oostzijde van het vrijwel drooggevallen Maasdal lange rijen stuifduinen
afgezet door de aanhoudende westenwind. Binnen onze gemeente treffen
we deze in een vrijwel ononderbroken strook aan van Rijkel tot aan de
Schelkensbeek. Gebieden als Aoleberg of Donderberg, Caeffert, Vreeberg,
Solberg, Walsberg, Lommerbergen, de Bercken en Schinheuvel behoren tot
dit complex.
De Schelkensbeek en de vrijwel geheel overkluisde Reuverbeek hebben
zich later een moeizame weg gezocht dwars door de stuifduinen, waarbij
zij dalen hebben uitgesleten tot circa 8 meter diep.
De invloed van de mens heeft door de eeuwen heen een grote stempel gedrukt
op het landschap. Op de luchtopname zijn de woonkernen gemakkelijk te
onderscheiden: Ronckenstein; Reuver samen met Offenbeek en Leeuwen;
het bungalowpark De Lommerbergen; de kern van Beesel samen met Ouddorp
en Bussereind; en Rijkel. Tussen deze kernen liggen de vele wegen tussen
deze plaatsen onderling en naar de bonte lappendeken van akkers, weiden,
bossen en broekland.
De meest recente ontwikkelingen, naast de enorme toename van woningbouw,
zijn de spoorlijn die in 1865 werd aangelegd en de Streekweg, die de
scheiding gevormd door de Rijksweg nog eens beklemtonen.
|