Vraaggesprek
met
Leonard Fortuin
Stichting Ruimte is te gast bij
www.historieroermond.nl
Ruimtelijk maart 2008 (jaargang 13 nummer 1)
Na een afwezigheid van enkele afleveringen nu weer een overzicht van de inhoud van het laatst verschenen nummer van Ruimtelijk.
Het maartnummer van 2008 staat bol van interessante artikelen.
De voorpagina toont nu eens niet een gebouw, hoewel er in het blad weer uitvoerig over een aantal wordt geschreven, maar het toont ‘de jongste abonnee die het Jubileumboek de hemel in prijst’. Ofwel: het eerste door Ruimte uitgegeven boek krijgt een bijzondere presentatie.
Nadat Peter de Cock zijn zegje heeft gedaan is er het Redactioneel, waarin de redactie haar vragen uit bij een optreden van wethouder Jos van Rey en Ruimte bij de onthulling van informatiepanelen eerder dit jaar.
Vanaf pagina 4 krijgt de scheidende penningmeester Willem Cartigny een ‘afscheidsinterview’ van vier pagina’s, waarin niet zozeer zijn penningmeester-zijn, maar zijn jarenlange werk voor Ruimte en de daaruit voortvloeiende verhouding met de gemeente aan de orde komen. Uiteraard wordt het gemeentelijk monumentenbeleid ook uitvoerig beschouwd.
Op pagina 8 het verslag van de al eerder aangekaarte onthulling van informatiepanelen door Jos van Rey. Ruimte had om deze panelen een conflict met de gemeente (‘een monumentenvergunning is nodig’) en het project lag al gauw een jaar stil. Nu is de kogel door de kerk en werd officieus de vredespijp gerookt tijdens de onthulling van het eerste paneel. Dat gebeurde in de St-Jansstraat.
Marianne Wulms interviewde de zoon van architect Jan Bongaerts. Jan jr. vertelt uitgebreid over de carrière van zijn vader die als architect een behoorlijk stempel op Roermond heeft gedrukt. Diverse anekdotes en pandbeschrijvingen passeren de revue (pagina 9 t/m 11).
Ook van Marianne is haar uitvoerige bijdrage over de Karmel, de geschiedenis van de bewoners en het gebouw van het Karmelietessenklooster aan de Venloseweg. Aanleiding is het feit dat er binnenkort aan het pand verbouwd en gebouwd gaat worden. Plannen die niet door iedereen in dank worden afgenomen. Ruimte heeft bezwaar aangetekend en het hoe en waarom leest u in een extra kader dat door Lucien Jansen werd geschreven.
Tenslotte op pagina 16 een verslag van de bijeenkomst van zondagmiddag 2 maart in het Witte Kerkje in de Voorstad St. Jacob waar Ruimte haar tienjarig bestaan vierde en het jubileumboek uitreikte.
Te koop
Het liep storm bij de feestelijke presentatie op zondag 2 maart. Als er voldoende exemplaren over zijn, kunt
u dit boek toch nog kopen. Bent u donateur van Ruimte dan betaalt u slechts 8 euro, wanneer u het afhaalt
bij Boekhandel Boom in de Neerstraat. Bent u donateur en wilt u het boek toegestuurd krijgen? Dan maakt u
daarvoor 14 euro over op postbank-nummer 7625876 ovv Jubelboek.
Bent u geen donateur, dan kunt u het boek voor 20 euro kopen bij Boekhandel Boom en bij Plantage Books & More, ook in de Neerstraat. In Swalmen kunt u terecht bij SBK Kantoor in de Hoogstraat.
In alle gevallen koopt u een lijvig boekwerk. Wij trots en u blij!
Ruimtelijk maart 2007
Nog maar net bekomen van de beschouwingen over Roermondse kaarten in het decembernummer van Ruimtelijk, ligt er al weer een nieuwe uitgave van dit kwartaalblad voor de liefhebbers van het Roermondse cultuurhistorische erfgoed.
“Wat schaft de pot?” Die vraagt stelt menige lezer zich bij de columns van Peter de Cock, die nu al jaren Roermond vanuit zijn kerker op de korrel neemt. En aangezien hij steevast eindigt met een tafelgast en een beschrijving van hun maaltijd, is dat voor u nu ook weer de vraag: Wat schaft de pot in het maartnummer van Ruimtelijk?
- Het Redactioneel waarin wordt stilgestaan bij het 10-jarig bestaan van de stichting Ruimte.
- Een anekdote over architect Cuypers door stadsdichter Hans van Bergen.
- De bijdrage Een kort moment voor een monument van JacqArets, waarin uitgelegd wordt hoe de Monumentenwet tot stand kwam, wat een monument is en wat bedoeld wordt met Beschermd Stads- en Dorpsgezicht
- Maar liefst vier pagina’s over de totstandkoming en de bouw van de eerste volwaardige moskee van Roermond. Thei Moors interviewde de ‘bouwheren’ en nam een kijkje op de bouwplaats (en nam daar ook de fraaie foto’s die bij het artikel en op de cover staan).
- ‘Wie is wie in Roermond anno 1873?’ is het artikel van Willem Cartigny dat hij schreef over de ‘Almanak met adresboek van het Arrondissement Roermond’ uit het genoemde jaar, en waar hij leuke wetenswaardigheden uit haalt.
- In een aantal korte berichten en in de rubriek Op de ®ol komen aan de orde: de stadsmuren, Open Monumentendag 2007, de Moutfabriek Limburgia, de stadsgidsen, het starten van een digitale nieuwsbrief en de nieuwste perikelen op ‘vergunningengebied’.
- Een nieuwe schrijverdient zich aan: Henk Droesen. Uit zijn bijdrage valt zijn liefde voor (buurtschap) ’t Steel, de ECI-centrale, maar vooral voor het bruggetje (over het) Klein Hellegat op. Pure (aan)winst om die schrijver en dat bruggetje te behouden!
Ruimtelijk december 2006
Na het feestrijke septembernummer blijkt ook de uitgave van december een feest om te lezen en te kijken te zijn.
Veel aandacht in dit nummer voor de verschijning van twee nieuwe Roermondse kaarten. Hedendaagse tekenaars met verschillende uitgangspunten laten hun beste talent zien op verbeeldingen van de Roermondse binnenstad.
Wim Luinge met een aquarelachtige tekening van Roermond anno 1700, Michael Schulz met een isometrische kaart van de huidige binnenstad. Beide tekenaars sieren zowel de cover als een vier pagina’s tellend interview; hun enthousiasme voor de mooie stad en onze waardering voor hun aanpak straalt van de pagina’s af.
Onder de kop Nostalgie haalt Jacq Arets herinneringen op aan de straat uit zijn jeugdjaren; de kleurrijke bewoners, neringdoenden en anderen in de Heilige Geeststraat uit de vijftiger jaren, trekken in zijn verhaal voorbij, dat afgesloten wordt met een blik op de huidige nog bijna ‘gelijkaardige’ sfeer.
Marianne Wulms vraagt in haar bijdragen aandacht voor een ‘vergeten’ herdenkingsmonument op de nieuwe begraafplaats en voor de ontmanteling van de glas-in-beton-ramen van de Sacramentskapel.
Zij weet ookaandacht te vragen voor ‘De kwestie Maasniel’ middels een bespreking van het boek met die titel dat onlangs door T. Beckers werd gepubliceerd.
Chris Roemen vertelt de voortgang van de restauratie van het unieke praalgraf in de Munsterkerk en van opgravingen in de Betlehemstraat.
Daarna sluit Jacq Arets deze aflevering van Ruimtelijk af met het bekijken van de Juwelen in een dorp, te weten de monumenten van Swalmen, Boukoul en Asselt die door de samenvoeging van deze dorpen met Roermond per 1 januari, deel gaan uitmaken van onze gemeente.
Vaste rubrieken als Peter de Cock’s column, de bestuursberichten en Op de ®ol maken het blad ‘overvol’: leesvoer voor onder de kerstboom.
Ruimtelijk september 2006 jaargang 11 nummer 3
Roermond feeststad!
Dat is het thema van september 2006
In deze maand vinden enkele feestelijke gebeurtenissen plaats en Ruimtelijk pakt daarom feestelijk uit.
Het grote verhaal is geschreven rond Feesten ìn de stad en Feesten vàn de stad. Feesten in de stad zijn er veel: Bevrijdingsfestival, Sjtaasiefestasie, Zuid-Amerikaanse feesten op de Markt, Limburg Festival, Christoffelfeest en zo meer. Feesten van de stad zijn er daarnaast: zoals historische optochten (in het kader van het Gelrefestival) en herdenkingsfeesten (ook het Cuypersjaar 2007!).Op de voorpagina een prachtige foto van Wil Delissen met als onderwerp de kermis op de Markt. Feest voor jong en oud en alle lagen van de bevolking.
Chris Roemen begeleidt het feestthema met een uiteenzetting over de geschiedenis van de talrijke feesten die Roermond in het verleden kende. De aanleidingen, de locaties en de aankleding.
Het thema wordt verder uitgewerkt met bijdragen van Marianne Wulms (over bijzondere concerten in het Stedelijk Museum), Thei Moors (over de Royalbioscoop) en Chris Roemen (over het vroeger ook als feestgebouw gebruikte, en onlangs fraai gerestaureerde Christoffelhuis in de Lindanusstraat).
Omdat de tweede zaterdag in september altijd de Nationale Open Monumentendag wordt georganiseerd wordt voor deze gelegenheid door Ruimtelijk een alternatieve Monumentenroute uitgeschreven. Te voet (lang) of per fiets (redelijk te doen) komt men langs allerlei bezienswaardige plekken en ‘monumenten’ die extra aandacht van de stichting Ruimte krijgen. Helaas hebben deze nooit de gewenste aandacht gehad van de geëigende ‘schatbewaarders’.
In drie pagina’s geeft Willem Cartigny een terugblik op zes jaar Ruimtelijk Ordening & Monumentenzorg. Dat blijkt Geen feest, wel een flinke kater op te leveren
Marianne Wulms pleit in Draken en griffioenen terug in het huis van Cuypers voor het ‘terugbrengen’ en dus restaureren van door Pierre Cuypers gemaakte, maar inmiddels verdwenen gestucte plafonds.
Korte berichten en de pagina Op de Rol sluiten dit nummer af.
Ruimtelijk maart 2006 jaargang 11 nummer 1
Ruimtelijk is al weer 10 jaar oud, maar het maartnummer start met een jong, vernieuwd uiterlijk!
Op de voorpagina een foto van het pand ‘Frans Janssens-Höppener’ in de Neerstraat. De gevel is kortgeleden goed aangepakt. Dat werd tijd na vele jaren verwaarloosd te zijn. Nu oogt het geheel weer fraai in deze straat waar nieuwe (Roercenter) en oude gevels broederlijk naast elkaar voortleven.
Na de onvolprezen column van Peter de Cock een andere grootse literaire bijdrage: stadsdichter Hans van Bergen met zijn gedicht Tijdsbeeld van een stad (pagina 3).
Ruimtelijk kent enkele nieuwe medewerkers.
Van ‘nieuwkomer’ Jacq Arets deel 1 van zijn artikel ’t Groot Huys aen de Minnebroeders en het bijbehorende artikel Monumens. Beide stukken vertellen enthousiast over de geschiedenis van het monument Minderbroedersstraat 9 waar Jacq woont.Over een nieuwe wetgeving voor monumentale gebouwen en de betekenis ervan voor eigenaren van monumenten schrijft San Loven - van Esser: Van restauratie en onderhoud naar instandhouding.
Marianne Wulms verhaalt in Het werk van twee grote zoonen uitgebreid over de periodes die zij en andere families doorbrachten als bewoners van het door architect Pierre Cuypers ontworpen (en door hem ook bewoonde) woonhuis aan de Maastrichterweg c.q. later genoemde Andersonweg.
In een verhaal van Chris Roemen valt te lezen hoe het Open Huis van de stichting Ruimte op 28 en 29 januari verliep. Met foto’s wordt bij dit artikel getoond hoe dankbaar de drie recente keurmerken van de stichting Ruimte werden ontvangen. Met deze keurmerken werd aan de eigenaars van fraai en respectvol gerestaureerde privé-monumenten de waardering voor hun ‘monumentale’ inzet, door de stichting onderstreept.
Willem Cartigny en Thei Moors betreuren in hun bijdragen respectievelijk de sloop van ‘het Baco-complex’ aan de Veeladingstraat en van de Sint Jozefkerk op de Kemp.
Tot slot valt op de achterpagina van Ruimtelijk in de rubriek Op de rol– naast enkele commentaren op negatief gemeentelijk beleid – ook een ondersteuning te lezen voor “het onderzoek naar mogelijkheden voor reconstructie van de NS-watertoren”. Een foto van de oorspronkelijke staat van dit gebouw sluit dit nummer van Ruimtelijk af.
Ruimtelijk september 2005 jaargang 10 nummer 3
Het nieuwste nummer van Ruimtelijk heeft als ondertitel ‘Sesam open U! Over slopen en vernieuwen in Roermond en ’s-Hertogenbosch’.
Het omslag toont een foto van een poortje in tuindorp ’t Veld.Ruimtelijk besteedt in dit nummer veel aandacht aan de karakteristieke Roermondse wijk ’t Veld.
Vanwege de al jaren durende veranderingen in deze wijk werd het tijd om ook de visie van Ruimte op de gang van zaken te verkondigen. Het hoofdartikel beschrijft de bezienswaardigheden, de aanpak van de veranderingen, de gevoelens van de buurt bij de sloop van hun woningen en de uitspraak van de rechter inzake protesten tegen de sloop. Wethouder Tilman Schreurs werd benaderd voor een commentaar op dit artikel en dat is erbij afgedrukt. In de zijlijn een Volkskrantartikel -met commentaar- over sloopbonussen voor directeuren van woningcorporaties.
Verder over ’t Veld een fotoreportage van de hand van de Roermondse fotograaf Jan Straus die zijn gevoel voor deze wijk vastlegde op de gevoelige plaat.
Tot slot een korte aankondiging over het zojuist verschenen boek Zelfportret ‘ Veld van fotograaf Peter Wijnands.
Het artikel Bakboord versus stuurboord door Paul Poell behandelt de erkenning van het werk en de tomeloze inzet van twee Bosschenaren voor hun stad en de wederopbloei van de Dieze.
Mogelijkheden voor een vergelijkbare aanpak voor Roermond worden aangestipt.
In het artikel Muurbloempjes schenkt Thei Moors aandacht aan de vele reliëfs van keramiek of ander materiaal die zowel in de binnenstad als in de wijken te vinden zijn. Hij is daarvoor ook op onderzoek gegaan bij twee kunstenaars te weten Tom Franssen en Piet Schoenmakers.
Willem Cartigny leverde een bijdrage met zijn artikel ‘Huis’werk voor projectontwikkelaars. Hierin geeft hij lessen in cultuurhistorie n.a.v. de verbouwingen bij de Steenen Trappen en bij de plannen voor nieuwbouw aan de Venloseweg.
Ruimtelijk sluit het septembernummer van 2005 met de rubriek Op de rol waarin de actuele activiteiten van de stichting worden beschreven.
Losse nummers van Ruimtelijk aanvragen en aanmelding als abonnee kan gebeuren op het adres:
Bachstraat 112 6044 SN Roermond, tel. 0475 – 32 26 18.
Ook kunnen nummers afgehaald worden bij boekhandel Boom in de Neerstraat, bij de VV in de Kraanpoort, bij de Stadsbibliotheek of het Stedelijk Museum Roermond.
Een abonnement (4 nummers per jaar) op Ruimtelijk kost € 16 en is op het adres van de stichting aan te vragen.
Ruimtelijk Maart 2005 jaargang 10 nummer 1
Het nieuwste nummer van Ruimtelijk heeft als ondertitel
‘Verhalen over verval en vernieuwing’.
Het omslag toont een foto van de boerderij de Heijstershof in Asenray.
In het artikel De boer op... (pagina 13) komt de langzame ondergang van deze boerderij ter sprake en worden ook de boerderijen De Donckshof in Posterholt en Huis ter Beegden in Heel besproken.
Het nummer opent met een vraaggesprek met Andrew en Phylo Peat over de verbouwing van hun landhuis Graeterhof in Boukoul. Daaraan is toegevoegd een recensie door Gerard van de Garde over het door die bewoners in eigen beheer uitgegeven boek van J. Slangen: Graeterhof, van landgoed tot villa blanca.
Op pagina 6 en 7 wordt afscheid genomen van medewerker van het eerste uur, fotograaf Peter Wijnands, die wordt geëerd met enkele afdrukken op groot formaat van zijn werk.
In Bedreigde reliëfs schenkt Thei Moors aan de mogelijke verdwijning van twee muurreliëfs op panden die in de nabije toekomst gesloopt zullen worden.
Bert Thomaasen haalt uit met een groot artikel over de schade die de bombardementen uit de Tweede Wereldoorlog in Roermond hebben aangericht. 60 jaar na dato zijn daar nog sporen van te zien, zowel in de wederopbouwpanden die op de plekken van vernielde huizen verrezen als in de ‘gaten’ die nog te zien zijn. Vele foto’s van voor 1940, van de aangerichtte schade en van de huidige situatie illustreren zijn bijdrage.
Onder de kop Storm in een glas water verhaalt Willem Cartigny over de perikelen die stichting Ruimte en de gemeente Roermond kortgeleden bezighielden.
In het daaropvolgend artikel Wethouder in de schijnwerpers schetst dezelfde auteur een beeld van wethouder Jos van Rey als ‘behoeder’ van monumenten, maar stelt daar kritische aantekeningen en ervaringen met deze wethouder tegenover.Ruimtelijk sluit het maartnummer van 2005 met de rubriek Op de rol waarin de actuele activiteiten van de stichting worden beschreven.
Losse nummers van Ruimtelijk zijn te bestellen op het secretariaatsadres:
Bachstraat 112 6044 SN Roermond, tel. 0475 – 32 26 18
of af te halen bij boekhandel Boom in de Neerstraat, bij de VV in de Kraanpoort, bij de Stadsbibliotheek of het Stedelijk Museum Roermond.
Een abonnement (4 nummers per jaar) kost € 16 en is op het secretariaatsadres aan te vragen.
Artikelen verschenen in Ruimtelijk, alfabetisch gerubriceerd op onderwerp:nummer/jaargang
- Algemene beschouwingen gemeentebeleid 4/2, 4/3
- Amsterdamse School 3/3
- Apotheek Haan 4/3, 3/4
- Archeologie(beleid) 1/1, 2/8
- Architect Frans Dupont (archief) 4/7
- Architect Hans Boots 2/5
- Architect Jan Bongaerts 4/3
- Architect Maarten Engelman 2/4
- Architect Will de Bruyn 4/7
- Architectuur Roersingel 1/8
- Architectuur van na de oorlog 3/4 (?)
- Architectuur, Dag van de ~ 2/3, 2/5
- Architectuurbeleid 2/3, 2/4
- Atelier Thissen Minderbroedersstraat 4/8
- Atelier Windhausen Kapellerlaan 2/8
- Ateliers 4/7
- Basisschool Begijnhofstraat 2/2
- Beschermd stadsgezicht 1/1, 1/2
- Bethlehemstraat 4/5
- Bisschoppelijk archief 4/2
- Boekbespreking Burchten & versterkingen Midden-Limburg 3/7
- Boekbespreking Monumenten in Nederland/Limburg 4/8
- Bouwhistorisch onderzoek 1/3
- Bouwkunde 1/5,2/5,3/5,4/5,1/6,2/6, 4/6,1/7
- Bouwtoezicht 1/6
- Buitenop/Natalini 2/6
- Centrumpositie stad 4/6
- Componistenbuurt 2/8
- Cultuur(promotie) 1/5
- Den Bosch 2/5
- Dennemarken/Tegelarije 2/9
- Deventer 3/7
- Douveshof 3/8
- ECI-centrale 0/1
- Fotowedstrijd 2/8, 4/8, 1/9
- Gemeentelijk monumentenbeleid 0/1, 2/2, 4/2 (2x), 3/4, 4/5, 4/6, 4/8
- Glazenier Coen Mesterom1/7
- Grada-fabriek 0/1
- Graffiti 1/9
- Ham, het ~ 1/2
- Hamstraat (vm. Politiebureau) 4/5
- Hanzestad Roermond 4/2, 3/7
- Hekwerken 1/3
- Helmond 4/5
- IJzeren Rijn 4/3, 1/5, 2/6 *
- Industrieel erfgoed 0/1
- Joodse geschiedenis 1/4
- Kapel in 't Zand 2/2, 2/7
- Kastelen/landgoederen 1/3
- Kattentoren 1/3, 2/4, 4/4
- Kazerne(terrein) 2/4, 1/7
- Kloosterleven 1/1
- Koolstraat 4/2
- Kwaliteit stadsbebouwing 0/1
- Maaseik 4/6
- Maasniel (13e-eeuws beeldhouwwerk) 2/9
- Maasnielderbeek 2/5, 3/8
- Markt (Commandantshuis) 1/4
- Markt (herinrichting) 2/9
- Markt (Redoute/pand Loven) 3/7
- Markt (Stichting 1880) 1/2
- Meerjarenprogramma HBM 1/1
- Middeleeuws Roermond 4/4,1/5, 4/6, 2/7
- Monumentaal groen 3/4
- Monumenten in cijfers 3/3, 1/7
- Mouterij Limburgia 0/1, 2/9
- MSP 4/3
- Munsterplein/Munsterstraat 1/1
- Museum 4/7, 1/8
- Muurschilderingen (oude reclame-)1/3
- Neerstraat (gewelfde kelder) 1/9
- Onderhoud 3/3
- Open Monumentendag 3/6
- Oude Borch 1/3
- Oude Kerkhof 2/9
- Overkwartier Gelre 2/7
- Parkeergarages 4/2
- Pelserstraat 1/2
- Penningmeester 4/2
- Pieterpad 3/7
- Pollartstraat (vm. Gerechtsgebouw e.a.) 1/1, 4/5
- Projectontwikkelaars 2/9
- Restauratierapporten/CHAW’s 1/8
- Roer 2/5
- Roercenter 3/8
- Roerdelta 1/5, 3/6, 3/7
- Roermondse sporen elders 3/2
- Roersingel-plannen 2/2, 4/2, 1/3, 2/3, 3/3, 3/4, 4/4, 2/5
- 'Roomsch' Bouwen 3/5
- Ruimte, stichting ~ (Open Huis) 4/8
- Ruimte, stichting ~ 4/5
- Ruimte-keurmerk 4/5, 2/6, 1/7
- Ruimtelijke Kwaliteitszorg, Commissie ~ 3/3, 1/6, 2/6, 4/8
- Scholen/O.M. 3/2
- School Asenray 3/3
- Stadsmuur e.d. 1/2, 1/5, 3/6, 1/8
- Stadsmuur Wilhelminasingel 3/8
- Stadssilhouet 1/5, 2/7
- Staete, De ~ 4/3
- Stedenbouw 2/3, 2/8, 1/9
- Steenen Trappen, Huis De 1/6, 2/6
- Straatdecor/meubilair 3/4
- Straten, stegen, gatsen 2/2
- Structuurvisie 1/6
- Swalmerstraat (bouwproject) 4/4
- Telefoonlijst uit 1915 4/8
- Varkensmarkt (Commandantshuis) 1/4
- Varkensmarkt (herstel Chinees restaurant) 1/9
- Veld, het Roermondse ~ 1/2,4/3, 4/7
- Venloseweg (Huize Ernst Casimir) 4/8
- Watertoren NS 3/3
- Weerd, De ~ 1/2, 1/8
- Wegberg (vm. racecircuit Grenzlandring)1/9
- Weidewinkels 3/8
- Wilhelminasingel-bouw 2/3
- Winkelpuien en etalages 1/4, 2/4, 3/4 (?)
- Zonnewijzers 2/8