NAAMSDAGEN:
Wat is eigenlijk
het Limburgse fenomeen van “naamsdagen”?
De oudsten onder ons herinneren zich nog wel dat men vroeger niet z’n
verjaardag vierde maar z’n “Naamsdag”. De meeste onder
ons kennen dat gebruik nog wel en weten ook wel hun naamsdag, maar viert
tegenwoordig alleen nog zijn verjaardag. De jongsten onder ons weten
meestal niet wat een naamsdag is, laat staan dat ze hun naamsdag vieren.
Het is jammer dat dit typische gebruik langzaam maar zeker verloren
gaat. Daarom leek het ons hoog tijd hier ook eens een keertje aandacht
aan te besteden.
Wat viert men eigenlijk op een naamsdag: De feestdag van zijn Patroonheilige.
Wie was dan die patroonheilige: De Heilige waarvan men de doopnaam droeg.
Wat is een doopnaam: de naam die men bij de kerkelijke doop als baby
gekregen had.
Een voorbeeld:
Je bent gedoopt als Johannes. Dus op de kerkelijke feestdag van Sint
Johannes vier jij je naamsdag. In dit geval dus op 27 december.
Maar als je gedoopt bent als John. Wat dan?
John is de roepnaam van Johannes! Dus ook dan vier jij je naamsdag op
27 december.
Ook mensen die met stambomen aan de gang gaan komen vaak in oude aktes
namen tegen waarvan men niet direct weet waar die naam vandaan komt.
Vroeger gebruikte men andere roepnamen dan tegenwoordig, en dat scheelde
ook nog eens per streek.
Ook voor hen is dit artikel erg handig.
Zij komen in aktes ook vaker i.p.v. een datum een naam van een heilige
tegen. Bijv. “Pacht te betalen op Sint Stephan”. Zij kunnen
dan in de heiligenkalender opzoeken wanneer Sint Stephan was, 26 december
dus. Op 26 december moest de boer zijn pacht aan de heer betalen. Zo
zijn er nog wel enige toepassingen te bedenken voor deze Heiligenkalender,
maar nu terug naar de naamsdagen.
Indien men een Franse, Duitse of Engelse naam draagt probeer dan te
achterhalen wat deze naam in het Nederlands is. Mocht jij je naam niet
kunnen vinden in deze kalender willen we je met alle plezier daarbij
behulpzaam zijn, een mailtje is genoeg.
Hopelijk kunnen we hiermee voorkomen dat het gebruik van de viering
van de naamsdagen verloren gaat!
Ch.Ruijs-Janssen
28-02-2006
Bronnen:
http://www.catholic-forum.com/SAINTS/indexsnt.htm
http://www.newadvent.org/
http://www.heiligenlexikon.de