Keulse potten
Door: Ron Tousain.
Vooral de ouderen onder ons kennen ze nog wel: de Keulse potten waar de bonen in werden gezouten voor de winter! Veel mensen hebben er nare herinneringen aan omdat ze daarbij terugdenken aan "die goeie ouwe tijd" die achteraf helemaal niet zo goed was. Ook mijn vader en moeder klagen over die Keulse potten van vroeger omdat je daaruit de hele winter kool of bonen zat te eten.
Die tijd is inmiddels drastisch veranderd en de Keulse potten van weleer zijn uit pure ergernis weggegooid of staan met een beetje geluk nog ergens op zolder of in een oude schuur. Niet voor niets wordt hier gezegd "..met een beetje geluk.." want de potten zijn nu stille getuigen van wat vroeger gewoon was en nu volstrekt ondenkbaar.De belangstelling voor de grijze hardgebakken inmaakpotten, kannen en kruiken met kobaltblauwe bies of bloem is de afgelopen jaren weer toegenomen. Vooral de zoutpot van oma is tegenwoordig weer in menige keuken te zien. Vandaar ook dat Keulse potten voorwerpen worden genoemd uit grootmoeders tijd. Maar is dit ook zo en komen ze wel uit Keulen?
Vooral om die laatste vraag te kunnen beantwoorden zijn wij onlangs begonnen met het inventariseren van gemerkte Keulse potten.Meteen bleek al dat ook in ons eigen Roermond een heuse Keulse pottenfabriek heeft gestaan. Op de bodem van de hier gemaakte potten staan de namen van de eigenaars gestempeld: Lebon & Suilen, Roermond, Holland. Om nu meer te weten te komen over de Hollandse Keulsepotten productie zijn wij op zoek naar dergelijke potten die met een naam of symbool zijn gemerkt. Deze bevindt zich meestal op de onderkant van de pot of kan. Een eventueel getal op de bodem of de zijkant daarentegen geeft de inhoudsmaat aan.
Heeft u of kent u iemand met Roermonds of anders gemerkte Keulse pot dan zouden wij dat graag van u horen. U draagt dan bij aan bewaren van een stukje vergeten geschiedenis die wij graag door middel van publicatie weer bekend willen maken.
Keulse potten van Lebon & Suilen
Update juli 2014
In de periode tussen 1947 en 1952 maakten de ceramisten Octave Silvain François
Gislain Lebon en Emmanuel Hubertus Suilen grote hoeveelheden gebruiksaardewerk
in de traditie van de zogenaamde “keulse potten”. Dat het massaal produceren van dit
aardewerk ten koste van de kwaliteit ging, blijkt uit de vele objecten die nog her en der
in verzamelingen aanwezig zijn en op beurzen en internetsites te koop worden aangeboden.
De potten zijn bijna zonder uitzondering grof gevormd en liefdeloos geschilderd
en geglazuurd. Natuurlijk is dit ook een kwestie van smaak, maar wie de hier
getoonde potten in aanschouw neemt zal moeten bekennen dat geen van de
producten erg zorgvuldig is gedraaid en afgewerkt. Het Renaissancerelief, van de
voor het Westerwald zo karakteristieke blauwe banden, ontbreekt of is niet meer dan
een dikke ribbel. De beschildering is grof en het glazuur uitgelopen en onregelmatig
van dikte en kleur, waarbij het grijs vaak is verontreinigd met bruin. Het voorkomen van
de Roermondse potten laat zien dat er in grote hoeveelheden moet zijn geproduceerd
waarbij kwaliteit het moest aflleggen tegen kwantiteit.
Deze foto’s zijn helaas ook niet van goede kwaliteit doordat de meeste van internet
zijn gecopieerd. Mocht u goede foto’s kunnen sturen dan ontvangen wij die graag met
vermelding van de hoogte en randbreedte van het object.
Boven: Er zijn twee stempels bekend van Lebon & Suilen, beide meten 27mm in
doorsnede. De stempels zijn geplaatst op de onderzijde of onder een van de oren.
Onder: Naast merkstempels zijn er ook stempels met inhoudsmaten. Zij geven de
inhoud aan en waarschijnlijk ook de kostprijs van de pot. De volgende stempels
zijn bekend: ...L.Fl.0,75 en: 3L.Fl.1,50 en: 10L.Fl.4,20 en: 20L.Fl.10,50
Inmaakpot, lage vorm
hoogte ca 16cm
breedte ca 20cm
Inmaakpot, lage vorm
hoogte ca 15cm
breedte ca 20cm
Inmaakpot, hoge vorm
hoogte ca 20cm
breedte ca 16cm
Inmaakpot, hoge vorm
hoogte ca 28cm
breedte ca 16cm
Inmaakpot, hoge vorm
hoogte ca 20cm
breedte ca 16cm
Inmaakpot, lage vorm
hoogte 22cm
breedte 17cm
Inmaakpot, hoge vorm
hoogte ca 23cm
breedte ca 14cm
Inmaakpot, hoge vorm
hoogte 13cm
breedte 12cm
schenkkan
hoogte ca 16cm
schenkkan
hoogte 20cm
schenkkan
hoogte 15cm
bloempot
hoogte ca 18cm
breedte ca 16cm
pot
hoogte ca 9cm
breedte ca 8cm
pot
hoogte ca 14cm
breedte ca 12cm
zoutpot
hoogte ca 14cm
breedte ca 16cm
Wilt u foto’s toevoegen?
Foto van voorkant en zijkant waarbij je net
over de rand kunt kijken.
(Zie bovenstaande zoutpot)
Graag met vermelding van de hoogte en de
randbreedte
Genomen met daglicht, -niet tegen de zon
in- en in hoge resolutie
Ron Tousain
ron2ron@live.nl
