Kärsämäki is zusjes Van Ass nooit vergetenDoor Nicole Kluijtmans Dagblad De Limburger 9 februari 2007
Een kleine Finse delegatie bezocht Roermond om de banden met de stad
aan te halen. Die zijn ontstaan nadat in 1938 twee ballonnen uit de bisschopsstad in
Kärsämäki waren terechtgekomen.
Ter gelegenheid van de geboorte van prinses Beatrix op 31 januari 1938 organiseerde Sint Ursula, toen nog gevestigd in Roermond, een ballonnenwedstrijd. Iedereen moest meedoen, ook de dertienjarige Greta en elfjarige Mia van Ass. Maar Greta was ziek, moest thuisblijven en kon haar ballon niet oplaten. Maar Mia vond daar iets op, ze knoopte de ballonnen aan elkaar vast. De twee ballonnen werden in februari 1938 2500 kilometer verderop gevonden in het Finse Kärsämäki door een achttienjarige boswachterszoon uit het nabijgelegen dorpje Sydänmaankyla. Een bijzondere vondst die aan de wieg stond van vriendschapsbanden tussen Finland en Roermond. De reis van de ballonnen van de zusjes Van Ass werd wereldnieuws. Zelfs The New York Times wijdde er een artikeltje aan. De inmiddels bejaarde Greta Timmermans-Van Ass heeft het bericht nooit gezien, anders had ze het wel bewaard net als alle correspondentie met Finland.
Voor haar op tafel in haar huis in de Weerd ligt een bijna versleten fotoboek over Finland. Dat hebben de zusjes Van Ass in de oorlogsjaren opgestuurd gekregen. Zij op hun beurt verstuurden twee foto’s en brieven naar Kärsämäki. Greta heeft ook afdrukken van de foto’s die destijds zijn opgestuurd. Het gaat om een portret van haar met Mia en een foto van de meisjes Van Ass bij een melkkar in de sneeuw, genomen rond 1944. „Met die kar haalden we in de oorlogsjaren melk op in Horn. We hadden een kruidenierswinkel en verkochten melk. Onze vader was toen geloof ik net opgepakt. Hij heeft twee jaar vastgezeten in een kamp”, vertelt Greta Timmermans. „We kregen ook een brief uit Finland, maar we konden hem niet lezen. Via een van onze klanten kwamen we in contact met enkele Finse werknemers van de papierfabriek, Die hebben de brief voor ons vertaald.”
De Roermondse laat de originele brief en de vertaling zien. Alles is deze donderdag uit de kast gehaald want er is bezoek uit Finland. Esko Vänätütto, de buurman van de inmiddels overleden boswachterszoon die de ballonnen vond, komt langs om herinneringen op te halen. In zijn kielzog enkele Finnen die zich beijveren voor het bouwen van een buitenhuis op de vindplaats van de ballonnen. „In mijn dorp zijn ze het verhaal van de ballonnen nooit vergeten”, aldus Vänätütto. Tot zijn grote verrassing heeft Greta alle oude krantenartikelen, brieven, foto’s en kaarten bewaard.
Greta Timmermans-van Ass en haar zus Lia
halen in hun ouderlijke huiskamer
herinneringen op samen met de Finse
delegatie.
De Finnen hebben ook souvenirs voor Greta, haar zus Mia is in 1961 overleden, uit Kärsämäki meegebracht. Het recreatieverblijf zal worden vernoemd naar koningin Beatrix. Reizigers kunnen er straks overnachten of een expositie bezoeken.
„Kärsämäki ligt midden op de route van Helsinki naar het hoge noorden. Niet alleen voor de mensen die op doortocht zijn is onze gemeente interessant, ook voor de mensen die van natuur houden”, licht de Finse Tina Prittinen, cultureel medewerkster, toe. Om meer bekendheid aan Kärsämäki te geven gaan de Finnen contact leggen met verenigingen en instituten in Roermond. „Morgen gaan we naar Sint Ursula. Daar zijn plannen voor lessen Fins. We komen precies op het juiste moment hier. Misschien kunnen we een studentenuitwisseling opzetten.”
