Hanze-stad Roermond
Charlotte Ruys - JanssenHet Begin:
Roermond was een belangrijke handelsplaats aan de Maas en het was dan ook niet verwonderlijk dat zij zich, als eerste Limburgse stad, aansloot bij de Hanze. De Hanze was een uit de 13e eeuw stammend Genootschap van reizende handelslieden dat zich later ontwikkelde tot een Genootschap van handeldrijvende steden.
Functie:
Oorspronkelijk bestonden de Hanzen alleen uit Baltische steden maar al snel sloten zich steeds meer steden aan en werden zij steeds machtiger. Zij hielden regelmatig vergaderingen (Hanze-recessen) waar zij belangrijke besluiten namen en onderlinge afspraken maakten om hun handelsvoordelen te beschermen: het stapelrecht van de eigen waar, stapeldwang voor vreemde kooplieden en verdere privileges. Van hier werden wapens, zout, bier, wijn, kolen en natuurlijk laken (waarin Roermond een belangrijke rol speelde) naar het Oosten vervoerd en op de terugweg werden huiden, bont, was, honing, haring en hout meegebracht.
Loodje dat als merkteken aan Roermonds Laken werd gehangen.
Bloeitijd:
In de hoogtijdagen van de Hanse bestond het verbond uit meer dan 200 leden!
De Hanse-steden kenden niet alleen een groeiende welvaart maar de handelsrelaties leiden ook tot culturele, architectonische en filosofische uitwisselingen. Dit uitte zich in imposante nieuwe bouwwerken, sierlijke koopmanshuizen, indrukwekkende handelskantoren en imposante stadsmuren. Deze steden trokken ook schilders, bouwmeesters, dichters en filosofen aan en dit zorgde voor een bloeiperiode op cultureel en artistiek gebied.
Lidmaatschap Roermond:
Wanneer Roermond precies lid werd van de Hanse is niet duidelijk. In een akte van 24 september 1437 verzoekt Roermond om toegelaten te worden tot de Hanse, maar volgens diverse deskundigen gaat het hier om een her-intreden; Roermond drijft al vér voor 1437 handel met diverse Hanse-steden. In de Hanse-recessen duikt Roermond pas in 1441 op als deelnemer waardoor anderen dit jaar als jaar van intreden beschouwen. Feit is dat Roermond al handel drijft met andere Hanse-steden sedert de vroege middeleeuwen. Het was vooral beroemd om zijn laken. Tevens was het een belangrijke doorvoerhaven voor de vele producten uit Dinant, Luik en Namen.
Vertaling zie linkerkolom
Neergang:
De neergang van de oude Hanse werd o.a. veroorzaakt door de opkomst van nationale en territoriale economieën die geen ruimte lieten aan een boven-regionale handelsgemeenschap. De laatste Hanzedag vond plaats in 1669 te Lübeck.
Nieuwe Hanse:
De Hanse leeft! De steden die eertijds tot de oude Hanse behoorden hebben zich nu weer verenigd in een nieuw Hanse-verbond waar Roermond natuurlijk ook weer deel van uitmaakt. Hierbij gaat het voornamelijk om culturele uitwisselingen en een bewustmaking van de Hanse-geschiedenis aan de burgers van die steden. Ook streeft men naar een verbroedering over de landsgrenzen heen: een nieuwe vorm van vredesbeweging in Europa.
