Orgels

 

 

De Ruth-38-Hinzen (Kermisorgel)

"Het Ruth 38 orgel van D.Hinzen te Roermond werd in 1974 in Barcelona ontdekt door Dhr.J.L.M. van Dinteren; het stond in een grote draaimolen in de Parques de Atracciones op de berg Montjuich, maar speelde niet meer. Hij wist in Nederland uiteindelijk kermisexploitant J.Hinzen te Roermond voor dit voor Nederland unieke instrument te interesseren. Mede door het enthousiasme van diens zoon Minus werd na lange onderhandelingen tot aankoop besloten. In april 1977 arriveerde de Ruth in Nederland. Het was daarmee het enige 38er Ruthorgel dat in Nederlands eigendom is.
Het orgel ging naar Heinrich Voigt te Frankfurt-Main-Höchst.
Het front, waarop vele lagen verf zaten, kon na maandenlange arbeid, voorzichtig en beetje voor beetje verwijderd worden, hetgeen een heidens karwei bleek. Ex-schilder van kerkornamenten P.J. Peeters te Herten heeft dit front op werkelijk unieke wijze herschilderd".

Het front van de 38er Ruth van J.Hinzen, nog zonder het orgel.
Foto's Studio Pan-Roermond.


Winterkontaktdag 1979 Roermond:
"Op dinsdag 23 januari (1979) hebben de heren Hinzen de 38er Ruth onder moeilijke, winterse weersomstandigheden in Frankfurt-Höchst bij de firma Heinrich Voigt opgehaald. Dat betekende 's morgens om 4.45 uur vertrekken en 's avonds rond 21.00 uur doodvermoeid terug. "
27 januari:
In de verwarmde loods stonden de vijf orgels opgesteld: de 52er Gasparini, twee Gebr.Richter-orgels van 79 Tonstufen, de 36er Ruth en als middelpunt de pas enkele dagen geleden als herboren teruggekeerde 38er Ruth.
Reeds rond 10.30 uur waren er al liefhebbers en belangstellenden, enkelen van vrij ver weg. Mede door de ruime belangstelling van de pers, die veel aandacht aan dit unieke orgel besteedde en een foto bij de betreffende artikelen plaatste, alsmede de radio-uitzending op de vrijdagavond, voorafgaande aan de kontaktdag via de Regionale Omroep Zuid, kwamen in de loop van de dag honderden bezoekers.
Volkomen verdiend was dan ook het inwijdingswoord van de voorzitter van de KVD (=Kring van Draaiorgel Vrienden) Mr.Romke de Waard, waarin hij de verdiensten op het gebied van het behouden van kermisorgels van de familie Hinzen memoreerde alvorens het sein te geven tot het in werking stellen van de majestueuze 38er Ruth.
De heer M.H.Graat, die in dezelfde straat woont, stelde zijn loods eveneens open. Velen maakten van de gelegenheid gebruik om ook zijn 56er Richter en 36er Ruth te gaan beluisteren".

Uit: Het Pierement 1979-1+2 Door: Jan L.M.van Dinteren – Geleen
Technische gegevens:
Het model 38 was het grootste reguliere model van Ruth. Voor zover bekend werden er tussen 1903 en 1924 minstens 23 orgels van dit type gebouwd. Vergeleken met andere modellen was dit weliswaar niet veel, maar bedacht moet worden dat deze orgels waren bedoeld voor de grootste en duurste kermisattracties als reizende bioscopen en grote carrousels. Het model 38 heeft 96 toongaten in het klavier. Ruth ontwierp voor dit model een gamma dat het mogelijk zou maken om het orgel in tenminste 8 toonsoorten te laten spelen door het basoctaaf te bezetten met C-D-E-F-F#-G-G#-A-Bb-B en ook het trompettenkoor van c0 tot en met c2 bijna geheel chromatisch uit te voeren, met uitzondering van de laagste en weinig gebruikte c# en d#. Bovendien beschikt het model 38 niet alleen over het bekende vioolregister, maar ook over een register week klinkende fluiten, die ook ocarina en later Klarinette werden genoemd.
2 x 10 bassen: C-D-E-chromatisch tot en met B;
10 tuba’s: C-D-E-chromatisch tot en met B;
2 x 12 begeleidingspijpen cN chromatisch tot en met bN;
9 altviolen c1 tot en met g#1;
23 melodie (viool of ocarina) a1 tot en met g³;
23 tegenmelodie-trompetten cN-dN-eN chromatisch tot en met c².
De begeleidings- en melodiesectie kunnen worden versterkt door het register "forte", dat in deze secties 3 extra rijen pijpen inschakelt. Deze pijpen zijn gestemd als boventonen en geven het orgel in forte het kenmerkende stralende geluid.
Voorts beschikt het model 38 over een metallofoon op de melodiesectie en slagwerk (roertrom, bastrom en bekken).