Onbekende
schilderijen over de moord op de Karthuizers van Roermond ontdekt!!
Tot nu toe was
hier in Roermond maar èèn schilderij over de moord op
de Karthuizers bekend: het immense schilderij dat altijd in het Seminarie
in de Swalmerstraat heeft gehangen en nu in het Stedelijk Museum in
de “Roermond Zaal” hangt. (Juist ja, dat waarop dat bloed
spuit)
Maar wat schetst
onze verbazing: er blijken er nog 2 te bestaan! Een hangt er in Spanje
in het Museo de Belas Artes de Coruna en een in het Louvre te Parijs
en beiden zijn van de zelfde schilder: Vicente Carducho.
Hij blijkt DE specialist op het gebied van de Karthuizer-monniken te
zijn. (Zie de uitgave van het boek “Der Grosse Kartäuserzyklus
in El Paular” door Werner Beutler in 1997)
Of het hier (het schilderij in Roermond) daadwerkelijk om de zelfde
schilder gaat zou nog uitgezocht moeten worden maar waarschijnlijk niet
omdat er rocailles op staan (die krulversieringen in de kaders rond
de drie afgebeelde schilderijen), en rocailles zijn een stijlkenmerk
van de rococo (Louis XV-stijl). Wat wel met zekerheid vast staat is
dat deze schilderijen de moord op de Roermondse Karthuizers weergeeft.
Het schilderij
in Spanje:
Beschrijving
bij dit schilderij:
Zaal 2: 12 Martirio
de los frailes conversos y tres donados de la Cartuja de Ruremunda (Holanda)
CARDUCHO, Vicente (h.1576-1638)/ Escuela española
Óleo Lienzo
A la izquierda, en el primer plano, uno de los tres priores con el rostro
y las manos ensangrentados. Los ojos vidriados, maltratado por varios
hombres armados de machetas y espadas; más al fondo los otros
dos prisioneros en idéntica situación. Por el sue….
Número de
inventario: 332
Data: 1626- 1630
Técnica: Óleo Lienzo
Medidas: s/m: 343 cm; c/m: 369 cm x s/m: 301 cm; c/m: 327 c
Pezas relacionadas:
Obxeto: Cuadro
Iconografía: Religiosa. Iconografía de santos/Religiosa.
Monástica
Ubicación: Sala 2
Vertaling:
"Marteling van de lekebroeders en van drie paters van de Karthuis
van Roermond (...) Links op de voorgrond één van de drie
priors met zijn gezicht en handen vol bloed. De ogen glazig, mishandeld
door verschillende met sabels en zwaarden gewapende mannen; meer op
de achtergrond de twee andere gevangenen in dezelfde situatie. Por el
sue…. (tekst incompleet)"
Het schilderij in het Louvre:
Beschrijving bij dit schilderij:
Martyre des vénérables
pères Vincent Herck et Jean Leodieux
de la chartreuse de Roermonde (Pays-Bas)
Elément 5 sur 12
Peinture espagnole
Peinture (Thème religieux)
Matériaux : Peinture à l'huile sur toile
Date : entre 1626 et 1632
Artiste : Vicente Carducho
En relation avec : Saint Bruno
Lieu :Musée du Louvre
La peinture en Espagne aux XVIème et XVIIème siècles
Aile Denon - Premier étage - Section 29
Région en relation : Castille (Espagne)
Acquisition : Achat (1980)
Cette esquisse appartenait à une série préparant
le cycle de cinquante-quatre tableaux retraçant l'histoire de
saint Bruno, commandés en 1626 par dom Juan Baeza, prieur de
la chartreuse du Paular (Castille). Il subsiste vingt-trois de ces esquisses.
Six seront acquises par le Musée du Louvre en 1980. Le cycle
définitif sera peint, à raison de quatorze toiles par
an, de 1626 à 1632. Le tableau définitif de cette oeuvre,
signé et daté de 1632, est conservé au musée
du Prado à Madrid.
Vertaling:
Deze schets behoorde tot een reeks van 54 ontwerpen die ter voorbereiding
voor de beschrijving van de geschiedenis van Sint Bruno werden gemaakt
in opdracht van dom Juan Baeza, prior van de chartreuse El Paular (Castilië),
in 1626. Drie en twintig van deze ontwerpen zijn bewaard gebleven, waarvan
het Louvre Museum er in 1980 zes verwerft. Uiteindelijk zijn deze schilderijen,
op basis van 14 doeken per jaar, tussen 1626 en 1632 uitgevoerd. De
definitieve reeks van dit werk, ondertekend en gedateerd 1632 word bewaard
in het Prado-museum te Madrid.
Wie was Vicente Carducho:
Vicente Carucho (1576-1638) was een Spaanse schilder en schrijver over
kunst. Hij was geboren in Florence, Italie, (Zijn naam was oorspronkelijk
Vincenzo Carducci), maar vestigde zich toen hij 9 jaar was samen met
zijn oudere broer, Bartolomé Carducho (oorspronkelijk Bartolommeo
Carducci, c.1560-1608) in Spanje. Hij ging in 1585 naar het Escorial
(Paleis van Filips II) als assistent van Federico Zuccaro. In 1609 werd
hij benoemd tot Hofschilder van Filips II en was een succesvol schilder,
maar was later meer bekend om zijn boek Dialogos de la Pintura (1633).
Daarin verdedigde hij de heroische Italiaanse traditie (met als kampioen
Michelangelo) en veroordeelde het naturalisme van Caravaggio. In zekere
zin was dit een aanval op Valazquez, die hem compleet had overvleugeld
aan het hof.
Overdenkingen:
Zoals uit de beschrijving bij het schilderij in het Louvre blijkt moest
hij, in opdracht van dom Juan Baeza, prior van de chartreuse El Paular
(Castilië) in 1626, schilderijen maken in verband met een verhaal
over de geschiedenis van Sint Bruno. Hiervoor zou hij 54 “ontwerpen”
hebben gemaakt waarvan er 23 bewaard zouden zijn gebleven.
Nu werpt zich natuurlijk de vraag op: is het schilderij hier in Roermond
een onderdeel van die origineel 54 stuks of van de 23 werken die bewaard
zijn gebleven? Is het Roermondse schilderij bij de Vicente Carducho
deskundigen überhaupt bekend?
NOG EEN
SCHILDERIJ !
Na publicatie over
onze ontdekking van de twee tot nu toe onbekende schilderijen over de
moord op de Karthuizers in Roermond, waardoor het totaal aantal bekende
schilderijen op drie kwam te staan kregen wij de tip dat Stichting Rura
een ons nog onbekend schilderij in bezit had!! Dus namen wij onmiddellijk
contact op met Dhr Leen van Marion van Stichting Rura waarop wij een
bevestigend antwoord kregen. Hiermee komt het totaal (tot nu toe) bekende
schilderijen op VIER te staan!
Stichting Rura
heeft dit schilderij in bruikleen afgestaan aan het Stedelijk Museum
Roermond. Tevens bleek er toen nog een ander schilderij over de moord
op de Karthuizers aanwezig te zijn in het depot van het museum (in bruikleen
van het Groot Seminarie) maar dit blijkt, volgens Prof Dr Peter Nissen,
over de moord op de Karthuizers in Londen te gaan.
Met dank aan Dhr Leen van Marion, voorzitter van Stichting Rura en Mevr
Annemieke Broeke, medewerker collectie Stedelijk Museum Roermond, voor
de foto’s.
Hierbij 2 digitale
opnamen betreffende 2 schilderijen met als onderwerp De
Karthuizers
foto 1: BR
0095, Karthuizermoord 1572, olieverf op linnen, 114 x 145 cm,
bruikleen Stg. Rura
foto 2: BR
0253, Martelscene van de Engelse Karthuizers, olieverf op
linnen, 170 x 190 cm, bruikleen Groot Seminarie
Mevr Annemieke Broeke:
“Dit schilderij is behoorlijk groot van afmeting, het lukte niet
om hiervan
op het depot een foto te maken! Aangezien deze niet anders de zolder
af
kan dan via de takel, heb ik van dit schilderij maar een oude foto gescand.
Helaas is deze wel in zwart-wit”.
Zie ook: KALENDARIUM RURAEMUNDENSE 1500-1600
http://www.historie.roermond.net/kalendarium/kalendarium1600/kalendarium.htm#1572
Tentoonstelling
Karthuis 2008:
Zoals u misschien wel weet bestaat er sinds kort een stichting Roermondse
Kartuizers die in 2008 een tentoonstelling in de Karthuis / het kantorencomplex
van het bisdom zullen gaan organiseren.
Wellicht dat (een van) deze schilderijen dan ook geëxposeerd zou
kunnen worden.
Ch.Ruijs-Janssen
met dank aan Ton Hensen en Ignace Ruijs voor de zoektocht
en Hans vd Mortel en Gerard vd Garde voor de ondersteuning.