Jutkrant
bijdrage
van Kop van Jut
(Binnenkort verkrijgbaar in verzamelband getiteld: STADSJUTTER.)
kopvanjut@hetnet.nl
--------------------------------------------------------------------------------
Sloop van
het tuindorp van J. Cuypers is een feit geworden.
De eerste
sloopdag.
De dakpannen zijn
overal verwijderd. De meeste schuren zijn weg. De asbestverwijderaars
zijn hun taak begonnen. De groene machine hapt vanaf de Vondelstraat
alles wat het op zijn weg tegenkomt gewoon weg. Ook de bomen. Vogels
zijn er niet meer. Het monster staat in de achtertuin aan het einde
van de dag.
Tweede sloopdag 5-10-2005
Vanmorgen
om 7.30 uur werd begonnen met het weghappen van de laatste bomen. Asbest
is verder verwijderd. Een kunstenaar had afgesproken dat hij na z’n
vakantie zijn atelier zou ontruimen. Toen hij terugkwam was het pand
al dichtgetimmerd. Al zijn werkmaterialen, dozen vol papieren, schilderijlijsten,
glasplaten, passe-partouts, zijn bureau en overige inboedel werden eerst
uit het raam, daarna van het platte dak af naar beneden gegooid. Metaal
werd aan het einde van de dag per vrachtwagen afgevoerd. Alle schuren
zijn verwijderd inclusief funderingen. Ramen en deuren moeten gesloten
blijven vanwege ongezonde stoflucht. Geen vogel meer te zien. Bewoners
zijn van slag en voelen zich machteloos. Onwerkelijk dat zoiets in je
achtertuin plaatsvindt.
De
derde sloopdag, 6-10-2005
’s
Nachts spookt het op het sloopterrein. Vervolg van de werkzaamheden
om 7.30 uur. Een aantal slopers bekijkt papieren van de kunstenaar.
Sommige vellen worden meegenomen. Gisteren nam één van
hen een doos met schildersmaterialen mee. Zijn grasmaaier is verdwenen.
Hij heeft € 500,-- boete moeten betalen. De vieze stoflucht en
uitlaatgassen van het lawaaimonster slaan je op de keel. Voor de derde
achtereenvolgende dag hoofdpijn. Volgens buren van de asbest. De was
moet op deze mooie zonnige dag binnen blijven. In de middag worden er
2 grote containers neergezet en gevuld. Het asbest wordt in plastic
verpakt. Als het monster stopt, komt de vrachtwagen weer om het ijzer
te halen. Uit de cabine klinkt luid de radio. Het stof slaat neer. De
dennengeur van kapotte bomen verspreidt zich vanuit de container.
De vierde
sloopdag, 7-10-2005
7.00
uur. Het monster wordt wakker. Zijn eerste daad: een plastic kinderfietsje
in de container werpen. Een authentieke deur wordt van het platte dak
afgegooid. De container met dennengeur wordt geleegd. Een volgende wordt
gevuld. M’n huis dreunt mee bij elke knal. Het asbest wordt op
slordige wijze verplaatst. De middag begint met slopen van de 1e achterbouw:
het platte dak wordt eraf getrokken.
Woningeigenaren
met dollartekens in hun ogen, verenigd in de wijkraad, paraderen triomfantelijk
lachend door de buurt. Nog even … en ook wij als huurders belemmeren
hun uitzicht niet meer: 76 betaalbare huurwoningen in 2 huizenblokken
maken plaats voor 20 koop- en 20 luxere huurwoningen.
Gezondheidsklachten
nemen toe in de buurt. Volièrevogels leggen het loodje.
Het monster heeft
ons pad versmald. Als de werklui weg zijn, komen de toeristen. Kinderen
spelen verstoppertje in de huizen en tussen het puin. Jongeren gooien
de laatste resten van de ramen kapot. Volwassenen flaneren langs mijn
achtertuin. Sommigen dumpen eigen afval. Weer anderen halen met hun
auto hout weg. Alle rust is weg.
I’m just
sittin’ on the fence … Tryin’ to make up my mind …
De vijfde
sloopdag, 10-10-2005
Het
zonlicht werpt de schaduw van het monster alvast vooruit. Het opeten
van huizen biedt een traumatisch schouwspel. Bewoners waarschuwen elkaar
om toch vooral ramen en deuren gesloten te houden. Het stof dringt de
huizen echter binnen via ontluchtingspijpen in het platte dak. Sommige
stofwolken benemen ons af en toe het zicht op de asbestverwijderaars,
die stukken afgebroken asbest naar beneden gooien. Naar aanleiding van
klachten van omwonenden is besloten dat er vanaf morgen wordt gesproeid.
De zesde
sloopdag, 11-10-2005
De
sloop vordert gestaag. Een enkele bewoner die de buurt vandaag niet
is ontvlucht, heeft gezien dat er met een soort tuinslang werd gesproeid.
De verstandhouding in de buurt verslechtert met de dag. De sfeer wordt
merkbaar grimmiger. Publiek op het sloopterrein reageert agressief op
kijkende direct-omwonenden. Het gebied lokt vernielzucht uit. Brandstichting
ligt nadrukkelijk op de loer. Blijkbaar haalt sloop het slechtste in
sommige mensen boven.
De zevende
sloopdag, 12-10-2005
(Zoek de verschillen.)
Twee groene monsters
vreten zich aan weerszijden om het snelst een weg door de hapklare muren
van de ruïnes heen. De grootste (sr) lijkt te winnen. De sproeiende
gele slang is deze morgen niet gesignaleerd: zou hij nou ook ziek zijn??
Nee, hij heeft alleen maar gespijbeld. Vanmiddag heeft meneer Snake
gelukkig zijn werk aan de bewonerszijde gedaan. En daarmee is de lucht
enigszins opgeklaard.
De achtste
sloopdag, 13-10-2005
De
avond en nacht zijn rustiger verlopen. De slang is vanmorgen op tijd
present. Maar goed ook, want van tafelmanieren heeft het monster nog
weinig begrepen. De zichtbare aanwezigheid en het merkbare optreden
van de slang vermindert de gezondheidsklachten van omwonenden enigszins.
Het incasseringsvermogen wordt erdoor vergroot: eindelijk wordt er rekening
met ons gehouden. Bij elk pand dat gesloopt wordt, komen herinneringen
boven aan de laatste bewoners. Vandaag verdwijnt de woning van de buurman
die hier ruim 70 jaar geleden werd geboren. De vloer van de bovenverdieping
wordt ineens weggehapt. De asbestmannen schuiven de platen van de straatkant
weer over de nok heen en laten die op het platte dak eronder kapot vallen.
Oud-bewoners met weemoed leggen de stand van zaken vast met hun camera’s.
Calimerogevoelens steken steeds nadrukkelijker de kop op.
De negende
sloopdag, 14-10-2005
De
eerste dakpannen aan de Vondelstraat worden verwijderd. De werkwijze
verandert in de loop van de dag: dakpannen worden niet meer naar beneden
gegooid of getrapt, maar handmatig verwijderd en in een mand gestapeld.
Ergens (?) worden metingen verricht. De laatste muurresten van Lovaniostraathuizen
kunnen pas verwijderd worden na loskoppeling van het elektriciteitsnet.
De slang is gelukkig ook vandaag actief. Een grote plaat asbest vliegt
door de lucht naar de andere zijde van het dak. De puinhoop wordt steeds
hoger, de overzijde van beide straten steeds zichtbaarder.
Weekendtip
Uniek sloop-by-night-arrangement: gezellig borrelen op dakterras met
uitzicht op pittoreske sloopterrein met verlichte koepelkerk op de achtergrond.Staubsoufflés
worden gratis geserveerd.
De tiende
sloopdag, 17-10-2005
De
rust van het weekeinde bracht de vogels voor even weer terug. Hun gekwetter
deed goed. Na de plotselinge start van de sloop is er nu sprake van
gewenning. Schrokken bewoners aanvankelijk van het onbekende, nu na
2 weken herkent iedereen het werkpatroon. Door aanpassing van de manier
van werken zijn de klachten van omwonenden vermindert. De grimmigheid
is tot bedaren gekomen. Vernielzuchtige toeristen hebben grotendeels
plaatsgemaakt voor buurtgenoten die nog bruikbare materialen mogen weghalen.
Blijft overeind dat een dergelijke grootschalige sloop zó dicht
in je leefgebied een enorme impact heeft op het dagelijkse leven. Hoe
groot die is, weet je pas als je er middenin zit. Dat geldt met name
ook voor de moslims: de sloop begon op de 1e dag van de Ramadan. Tussen
zonsopgang en zonsondergang mogen zij zélfs geen water tegen
het stof drinken.
Maandag. Na verwijdering
van daken zie je stukje bij beetje bovenverdiepingen verdwijnen, waarvan
je niet wist dat ze zó kleurrijk waren. Trappen maken een flinke
zwaai door de lucht om vervolgens te pletter te slaan op de plek waar
eens een tuin met schuur was. De “poppenhuizen” worden naar
beneden toe verder uitgekleed. Het zal nog wel even duren voordat de
ruime kelders uitgegraven zijn. Nu liggen die nog verborgen onder het
puin. In ongeschonden staat, met mooie bogen en fraaie eiken trap. In
de middag wordt de sloop stilgelegd. Elektriciteitsproblemen. Nou wordt
eerst de halve Vondelstraat gesloopt. Zegt men.
De derde
sloopweek, van 18 tot en met 21 oktober 2005
(11de tot en met 14de sloopdag)
Even rust. Dinsdag
en woensdag vrat het monster zich een weg door het aanpalende huizenblok.
We konden weer bijna normaal functioneren.
Donderdag
20 oktober. In alle vroegte worden we opgeschrikt door de activiteiten
van het monster (sr.). Ons huis trilt terwijl het monster langs ons
tuinhek heen en weer laveert. Zijn tentakel wordt in het ochtendgloren
verlicht door 5 felle witte ogen, wat hem een nóg onheilspellender
uiterlijk geeft. Hij bereidt zich voor op een smeuïg maaltje Vondelstraat
in ons blok. Daarvoor wordt nu alles aan de kant geschoven richting
onze tuinen, inclusief het mobiele privaat. Mogelijk bewaart hij de
hapklare brokken van de Lovaniostraat tot het dessert. Als het monster
even later daadwerkelijk aan de Vondelstraat begint te knagen, flitsen
er wat herinneringen door mij heen. Toen dit stukje Roermond een aantal
jaren geleden landelijk in het nieuws kwam, hoefde ik de container niet
zelf aan de straat te zetten. Die werd van mij overgenomen door één
van de vele overheidsdienaren die zich op dat moment voor dag en dauw
in het blok bevonden … En deze: uit de schuur naast de onze sloegen
zo’n 1 ½ jaar geleden de vlammen hoog uit het dak. Benauwde
uren volgden.
Vrijdag
21 oktober: er zijn GEEN sloopactiviteiten waargenomen. (???)
Menutip
(bijdrage van: R. Pulpers)
Romige crèmesoep
met gerookte remise
v
Exquise balkenbrij
geserveerd met:
Gepofte briques
gekruid met chènevis
Salade de
vitre
v
Coupe de ferraille
v
De vierde
sloopweek, van 24 tot en met 28 oktober 2005
(15de tot en met 19de sloopdag)
Nog
geen winterslaap dus. Maandagmorgen is het monster weer paraat. De Vondelstraatpanden
met speciaal aroma, aangelengd met (hemel)water laat hij zich goed smaken.
Aan het einde van de dag staat er nog maar 1 pand overeind. Op dinsdagmorgen
staat er opeens een identieke kloon van sr, die ook lustig om zich heen
hapt. Aan de overzijde van de Lovaniostraat, waar nog 3 gezinnen wonen,
is de sloop nu ook begonnen. Deze ochtend staan er werklui met brander
op het platte dak van de bewoonde Hendriklaanhuizen. Door achterstallig
onderhoud ontstaan nl. wel eens lekkages. Even later happen beide monsters
samen het laatste huis van Vondel in ons blok deels weg. Woensdag. “Zuchtend
zijgen de scham’le resten neder…” Daarna doet sr zich
in zijn eentje twee dagen tegoed aan zijn ruïnetoetje van Lovanio.
NB. Er zal
serieus aandacht moeten komen voor het catastrofale effect van deze
sloop en zijn voorgeschiedenis op de sociale cohesie in deze buurt.
Op naar een (kind)vriendelijker buurt! (bijdrage van R. Pulpers)
Speciaal
ter gelegenheid van de première van de nieuwste Harry Potter-film
heeft de Efteling besloten om het gat in ‘t Veld binnenkort tijdelijk
op te sieren met dit bekende heksenhuisje* uit eigen collectie. (* Uit:
Hans en Grietje.) Op de openingsdag gratis pannenkoeken!
De vijfde
sloopweek, van 31 oktober tot en met 4 november 2005
(20ste tot en met 24ste sloopdag)
Tergend
langzaam vordert de klus. Door de hoge temperaturen van de laatste dagen
is de natuur van slag: elke dag verschijnen er meer nieuwe overwegend
blauwe lege magen in het “nest”, die het monster met zijn
grote bek vult. Kieskeurige magen zijn het. De ene lust alleen hout,
de andere ijzer en de volgende vreet slechts asbest. Gevulde magen verlaten
het nest op wielen. Ondertussen graaft het monster de voorraadkelders
inclusief het daarin gestorte puin uit de grond, waardoor grote gaten
ontstaan en legt alles midden in het nest op een hoop. Het lijkt wel
op inkuilen van wintervoer. De aarde wordt steeds zichtbaarder.
Het laatste nieuws! (bijdrage van R. Pulpers)
Zojuist
meldden de stadsarcheologen een wel heel bijzondere vondst in een groot
gat midden in ’t Roermondse Veld (zie pijl): een vrijwel gave,
zeer zeldzame zilveren munt uit 25 voor Christus. Het is maar zelden
dat zo noordelijk in Europa dergelijke munten opduiken. Het gevonden
Keltische geldstuk heeft in werkelijkheid een doorsnede van 1,6 centimeter
en weegt 3,7 gram. Vanaf zaterdag 5 november zal de vondst te bewonderen
zijn in het Stedelijk Museum (Cuypershuis).
De zesde
sloopweek, van 7 tot en met 11 november 2005
(25ste tot en met 29ste sloopdag)
De
opruimwerkzaamheden in ons blok en de sloop in het aanpalende blok worden
voortgezet. Wat wij al die weken hebben meegemaakt, maken de resterende
bewoners van de Lovaniostraat, Mauritsstraat en Regentesselaan nu mee.
Asbest wordt niet meer naast óns pad opgeslagen. Het monster
staat nou vaker in hún achtertuin en ook zij krijgen te maken
met baldadigheden. Gerenoveerde huizen van de overzijde worden gespiegeld
in wat eens een raam was.
Botten
onder de kelder! (bijdrage van onz(in)e journaliste R. Pulpers*)
Tijdens graafwerkzaamheden
in ‘t Roermondse Veld werden deze week enige dierlijke resten
onder een keldervloer ontdekt. Het betrof onder andere een beschadigde
schedel. De sloop werd direct stilgelegd. Een team van rechercheurs
werd op de zaak gezet. Het Forensisch Instituut heeft inmiddels vastgesteld
dat het hier restanten betreft van zo’n 300 jaar oud en dat de
beschadiging tijdens het uitgraven van de keldervloer is ontstaan. Het
vermoeden bestaat dat het dier een recentelijk gevonden muntstuk probeerde
uit te graven. Zónder grootschalige sloop was dit 12.950ste archeologische
monument nóóit ontdekt! Nu het Kabinet aan de vooravond
van Prinsjesdag tien miljoen extra heeft toegezegd voor opgravingskosten,
zal de gemeentelijke afdeling Stadsarcheologie zo spoedig mogelijk werk
maken van dit terrein. Dat betekent echter wel, dat de kleinschalige
alhier geplande woningbouw enige jaren zal worden opgeschort. De daardoor
ontstane krapte op de woningmarkt zal waarschijnlijk tot 2008 blijven
bestaan.
(* Het is de
redactie van de Jutkrant helaas ter ore gekomen, dat deze journaliste
een hele grote duim heeft. Onze excuses daarvoor. Zie ook Gastenboek
van www.historie.roermond.net )
JUTKRANT
nummer 16
De zevende sloopweek, van 14 tot en met 18 november 2005
(30ste tot en met 34ste sloopdag)
In
een zonovergoten weekeinde genieten we van een steeds ruimer wordend
uitzicht. Op maandagochtend geeft de mist een speciaal effect aan de
huizenverslindende activiteiten van het monster. Hij heeft zich midden
in de wijk genesteld en is druk doende om zijn nest te vergroten. Over
een tijdje vreet hij ook onze woningen weg. We zijn inmiddels door slimme
handelslieden ontdekt als potentiële afzetmarkt: geadresseerde
folders met afbeeldingen van meubels vinden we al op onze deurmat. Maar
vervangende woonruimte hebben we nog niet. Aan het einde van de week
staan in de Lovaniostraat alleen de bewoonde huizen nog overeind en
in de Vondelstraat alleen de gerenoveerde. Het mobiele privaat staat
nog steeds langs ons pad. Degene die het ding tijdens de “reiniging”moet
passeren, valt bijkans flauw van de stank. De bak met rattengif die
al sinds begin juli in één van onze tuinen staat, moet
daar voorlopig nog blijven. De asbestmaag staat toch nog steeds dichtbij.
De luifel van de winkel aan de Regentesselaan is al te zien: da’s
wél zo handig!
Skischans
in ‘t Veld! (bijdrage van onz(in)e journaliste R. Pulpers)
Midden
in ‘t Roermondse Veld liggen fraai afgeronde langwerpige stenen
bulten op een groot leeg terrein. Die blijven daar naar verwachting
liggen tot na de kerstvakantie. In verband met de naderende winter is
nu het plan opgevat om het hele terrein vol te spuiten met kunstsneeuw,
waardoor een ideale speelplek ontstaat voor jong en oud. Men kan aan
alle kanten van de bulten naar beneden skiën. Aan beide uiteinden
van een langgerekte bult bevinden zich twee enorme kuilen, die uitermate
geschikt zijn voor de meer ervaren skiër. Bij het inmiddels geplaatste
pannenkoekhuisje zal dan tijdelijk warme chocolademelk verkrijgbaar
zijn.
JUTKRANT
nummer 17
De achtste sloopweek, van 21 tot en met 24 november 2005
(35ste tot en met 38ste sloopdag)
Omdat
een aantal woningen nog niet is ontruimd, stagneert afronding van de
sloop en blijft het deze week vooral bij opruimwerkzaamheden. Stroopten
bezoekers in de beginfase het terrein af naar bruikbare materialen,
nu dumpen ze ’s nachts overbodige eigendommen als stoelen, volle
vuilniszakken, waterkoker, tafelpoot, etcetera. De vuilniszakken in
combinatie met open verbindingen die zouden zijn ontstaan met het riool,
kunnen hier zorgen voor een toename van de rattenpopulatie, gemakshalve
even aangeduid als “La ménagerie foraine du Quartier”,
want dat staat minder verdacht. Op donderdag wordt het monster per vrachtwagen
afgevoerd. Het verlaten nest ligt er op vrijdag besneeuwd bij. De puinhopen
worden naar verluidt pas in januari 2006 opgeruimd.
Wedijveren
in ‘t Veld! (bijdrage van onz(in)e journaliste R. Pulpers)
Het is ons ter
ore gekomen dat er op 1 april 2005 een heuse architectuurwedstrijd uitgeschreven
werd voor het lege hart van ‘t Roermondse Veld, waarvan de uitslag
inmiddels bekend is! De Luxemburgse architect R. Kriek heeft met zijn
vestingstadontwerp gewonnen. Over een aantal jaren zullen nostalgische
herenhuizen verschijnen die allemaal verschillend ogen, alsof ze elk
door een andere eigenaar zijn gebouwd in de GoudenEeuw. Een poort geeft
toegang tot smalle straatjes, grachtjes en een pleintje met bomen. Daar
omheen zullen na de 2e fase sloop bij wijze van stadsuitbreiding tuindorpjes
verschijnen, zoals gebruikelijk in het begin van de 20ste eeuw.
Ondertussen
is voor dit weekeinde een hele andere wedstrijd in voorbereiding: skischansspringen
voor beginners op het ondergesneeuwde terrein aldaar. Voor deze publiekstrekker
zijn inmiddels alvast de nodige stoelen klaargezet. We houden u van
de ontwikkelingen op de hoogte!
JUTKRANT
nummer 18
December 2005
Vanuit een stemmig
groen versierd hart van ’t Roermondse Veld wensen wij,
randbewoners, u van harte een ongestoorde kerst en een honkvast 2006
toe.
Redactie Jutkrant
& onz(in)e journaliste R. Pulpers
JUTKRANT
nummer 19
Januari 2006
Op 2 januari 2006
verschijnt een zeer groot apparaat op het sloopterrein: de grote vergruizer.
Hij krijgt gezelschap van allerlei andere apparaten: gravers, schuivers
etc. Ondergronds gesteente wordt uitgegraven. Alle puin wordt tot gruis
vermalen. Er ontstaat een aantal bergen. In de omgeving hangt een combinatie
van muffe, vochtige lucht en van vieze dieseldampen. Er wordt vlot gewerkt.
Op vrijdag 13 januari is het meeste gruis afgevoerd, zijn de kuilen
weg en is het terrein deels omgeploegd. Omwonenden zullen de komende
jaren naar verwachting tegen een omheind grasveld aankijken. Althans,
omwonenden die hun woningen niet hoeven te verlaten. Van de woningen
rondom het sloopterrein, die sinds 1 oktober jl. de sloopstatus hebben,
staat al een flink deel leeg. Waren er aanvankelijk geen vervangende
woningen in ’t Veld beschikbaar, nu kunnen bewoners desgewenst
tóch elders in dezelfde buurt terecht. Hoewel een gedwongen verhuizing
echt geen pretje is, heeft een nieuwe start toch ook zijn charme.
Dit is de laatste
Jutkrant. U hebt vanaf 4 oktober 2005 kunnen volgen hoe omwonenden de
sloop van het hart van het tuindorp van Joseph Cuypers in ‘t Roermondse
Veld hebben ervaren. Dit historische erfgoed is voorgoed verloren.
